Gehoorcontroles voor werknemers
Gehoor bewaken
Langdurige blootstelling aan schadelijke geluidsniveaus kan schadelijke gevolgen hebben voor de gezondheid van werknemers. Bewaak het gehoor van werknemers die worden blootgesteld aan lawaai, om veranderingen te onderkennen en neem vervolgens actie om verdere schade te voorkomen.
Hoe weten we of lawaai van invloed is op het gehoor van onze werknemers?
-
Een audiometrisch onderzoeksprogramma meet de gehoordrempels van werknemers en houdt de ontwikkelingen in de loop der tijd bij. Het doel is om veranderingen of verschuivingen in het gehoor te detecteren die kunnen wijzen op het beginstadium van lawaaidoofheid. Als de signalen en symptomen vroegtijdig worden onderkend, kunnen werkgevers ingrijpen voordat de symptomen erger worden. Daarom is waarborgen dat doeltreffende vervolgstappen worden genomen, een vast onderdeel van het audiometrische onderzoeksprogramma.
Voor het succes van het audiometrisch onderzoeksprogramma is het essentieel dat de gehoordrempels worden gecontroleerd op een consistente, gestandaardiseerde wijze en dat de tests worden afgenomen door geschoold en gekwalificeerd personeel. De testruimte moet stil genoeg zijn om met minimaal achtergrondgeluid geldige drempelwaarden te verkrijgen. Een baseline gehoortest (audiogram) die is afgenomen voor de eerste blootstelling van de werknemer aan schadelijk lawaai, wordt vervolgens vergeleken met latere, routinematige afgenomen gehoorcontroles. Deze tests worden meestal een keer jaar afgenomen om eventuele problemen op te sporen, zoals veranderingen in de gehoordrempel.
Audiometrische onderzoeksprogramma's kunnen op verschillende manieren worden aangeboden, bijvoorbeeld intern, door een mobiel audiologisch centrum of in een kliniek. De tests kunnen worden afgenomen door een audioloog of arts. Maar het wordt meestal gedaan door een audiometrisch monteur of bedrijfsgeneeskundig verpleegkundige met speciale training. Problematische audiogrammen moeten worden beoordeeld door een audioloog of arts om de volgende stappen te bepalen. In sommige gevallen kan bijvoorbeeld nader medisch onderzoek nodig zijn. Als blijvend gehoorverlies optreedt, kan de hulp van een expert worden ingeroepen om te bepalen of de gehoorschade gerelateerd is aan het geluidsniveau op het werk.
De audiometrische resultaten kunnen worden gebruikt om werknemers individueel in te informeren over de status van hun gehoor. Bovendien kunnen gegevens in de audiometrisch database worden geanalyseerd om trends te onderkennen en gepaste actieplannen te ontwikkelen. De resultaten van de gehoortests moeten worden opgevolgd door passende acties.
Hoofdpunten
-
- Routinematige controles van het gehoor kunnen bijdragen aan het herkennen van de eerste symptomen van (over)belasting aan schadelijk lawaai.
- Effectief ingrijpen bij werknemers met symptomen van gehoorverlies kan blijvende lawaaidoofheid voorkomen.
- De kwaliteit van audiometrische onderzoekprogramma's is afhankelijk van consistente procedures, gestandaardiseerde werkwijzen en gekwalificeerd personeel.
- Zorgvuldige evaluatie van de resultaten draagt bij aan het bepalen van de vereiste maatregelen en of lawaai op het werk een factor is.
- De audiometrisch database is een momentopname van de conditie van het gehoor van de werknemers die worden blootgesteld aan lawaai. Op basis van deze gegevens kunnen trends worden herkend en actieplannen worden ontwikkeld.
Belangrijke termen
-
• Jaarlijks audiogram
• Audiogram
• Audioloog
• Baseline audiogram
• Baseline herzien
• Bioakoestische simulator
• Kalibratie
• Decibel
• Gehoorniveau
• Gehoordrempel
• Hertz
-
- Maximaal toegestaan niveau van omgevingsgeluid
- Lawaaidoofheid
- Preventiemedewerker
- Blijvende gehoorschade
- Problematisch audiogram
- Professionele supervisor
- Opnieuw audiogram afnemen
- Verschuiving van gehoordrempel
- Tijdelijke gehoorschade
Doelen van audiometrische tests
-
- Controles van het gehoor door middel van een doorlopend bewakingsprogramma valt onder het aspect gezondheidstoezicht van het programma ter voorkoming van gehoorverlies. Werknemers die worden blootgesteld aan schadelijk lawaai, moeten regelmatig worden gecontroleerd. Met een gehoortest kunnen kleine veranderingen in het gehoor worden vastgesteld die kunnen wijzen op overbelasting aan geluid. Als het gehoor van werknemers die worden blootgesteld aan schadelijk geluid, gelijk blijft, wordt aangenomen dat ze goed zijn beschermd. Maar voor werknemers bij wie een verschuiving in de gehoordrempel zichtbaar is, is een actieplan nodig.
- Als voor een functie eisen aan het gehoor worden gesteld, kan ook een gehoortest kan ook worden afgenomen om te bepalen of iemand hieraan voldoet. Aan het diploma van vliegtuigpiloot en chauffeur zijn bijvoorbeeld bepaalde gehooreisen verbonden.
- Er kan ook gehooronderzoek worden uitgevoerd om de oorzaak van het gehoorverlies vast te stellen en om te bepalen of het arbeidsgerelateerd is.
Aan de slag met audiometrisch tests
-
Stap 1. Bepaal voor wie een gehoortest vereist is
Zoals uiteengezet in de Europese richtlijn 2003/10/EG voor fysische agentia (lawaai), hebben werknemers die worden blootgesteld aan lawaai dat de bovenste actiewaarden voor blootstelling overschrijdt, recht op controle van het gehoor door een arts of enige andere voldoende gekwalificeerde persoon die handelt onder verantwoordelijkheid van een arts. Preventief audiometrisch onderzoek moet ook ter beschikking staan van werknemers die worden blootgesteld aan lawaai dat de onderste actiewaarden voor blootstelling overschrijdt. Kijk voor gegevens over blootstelling aan lawaai in de dossiers en verslagen van lawaaionderzoeken. Lawaaionderzoeken zijn een nuttig hulpmiddel om te bepalen welke gebieden, functies en/of personen zich op of boven het actieniveau bevinden.
-
Stap 2. Bepaal hoe het testprogramma wordt opgezet
Aan de hand van het aantal werknemers dat jaarlijks moet worden getest, kunt u bepalen wat de beste manier is om de gehoortests te organiseren. Daarnaast zijn er nog veel andere factoren waarmee u rekening moet houden zoals kwaliteit, gemiste arbeidsuren, flexibiliteit, ruimte, personeel, toegang tot dossiers en de totale kosten van het programma. Het doel is om een robuust langetermijnprogramma op te zetten dat stabiliteit en continuïteit waarborgt. Vergeet niet dat de kosten van slechte kwaliteit hoog kunnen zijn, niet alleen in euro's, maar ook in verspilde tijd en moeite, gezondheid van werknemers, productiviteit, moreel en aansprakelijkheid van de werkgever.
-
Stap 3. Tests plannen en uitvoeren
Hoe de tests worden gepland, is tot op zekere hoogte afhankelijk van de gekozen leveringsmethode. De tests kunnen bijvoorbeeld worden verspreid over het hele jaar of elk jaar in dezelfde week of maand worden afgenomen. Andere overwegingen bij het maken van een planning zijn de tijd of seizoen van het jaar, de begin- en eindtijden van de werkdag en de tijd dat werknemers niet beschikbaar zijn op de werkvloer. Werknemers die een baseline test moeten uitvoeren, mogen voorafgaand aan de test gedurende 14 uur niet worden blootgesteld aan lawaai op het werk of moeten gehoorbescherming dragen.
Het afnemen van een gehoortest is ook een gelegenheid om andere zaken te bespreken. Werknemers kunnen extra training krijgen en de conditie en pasvorm van de gehoorbescherming kunnen worden gecontroleerd.
-
Stap 4. Stuur alle problematische audiogrammen ter beoordeling aan een arts of audioloog
Na het afnemen van de tests moeten meestal diverse vervolgstappen worden genomen. Dat betekent dat de dossiers van werknemers die een significante verandering in gehoor, tekenen van gehoorverlies of problematische testresultaten hebben, moeten worden onderzocht door een arts om te bepalen of en welke aanvullende maatregelen nodig zijn.
-
Stap 5. Voer alle vervolgacties uit die nodig zijn.
De resultaten van het audiometrisch onderzoek en de medische dossiers van de werknemer kunnen aanleiding geven tot verschillende soorten acties. Sommige soorten zijn vereist en andere zijn optioneel. Het is raadzaam om met een arts of audioloog de vereiste stappen uit werken. Enkele voorbeelden van vervolgstappen zijn: Alle werknemers met een verschuiving van de gehoordrempel opnieuw testen en trainen, werknemers met onvolledige of ongeldige testgegevens opnieuw testen, werknemers met aanwijzingen voor een medische aandoening doorverwijzen naar een arts of audioloog, pasvorm van gehoorbescherming testen, risico's op de werkplek onderzoeken en vaststellen of er sprake is van arbeidsgerelateerd gehoorverlies.
Overzicht van audiometrisch basisonderzoek
Hieronder volgt een korte beschrijving van audiometrisch onderzoek. Specifieke eisen kunnen verschillen tussen EU-lidstaten. Raadpleeg altijd de nationale regelgeving voor meer informatie.
-
Wie moet een audiometrische test laten afnemen? Wie kan de test afnemen?
Wie heeft een audiometrische test nodig?
In het algemeen moeten alle werknemers die worden blootgesteld aan lawaai dat de bovenste actiewaarden voor blootstelling LEX,8h = 85 dB(A) overschrijdt, deelnemen aan een audiometrisch onderzoeksprogramma.
Wie kan de audiometrische tests afnemen?
De tests kunnen worden afgenomen door een gekwalificeerde persoon zoals een audioloog, bedrijfsgeneeskundig verpleegkundige of arts.
-
Wat zijn de belangrijkste vereisten van het testprogramma?
- Audiometrische tests moeten gratis ter beschikking worden gesteld aan werknemers
- Audiometers moeten voldoen aan bepaalde apparatuur- en kalibratievereisten
- Tests moeten worden uitgevoerd in overeenstemming met nationale regelgeving
-
Wanneer worden audiometrische tests uitgevoerd?
Baseline tests
Een baseline meting wordt meestal uitgevoerd als bij indiensttreding van nieuwe werknemers, een verandering in de geluidsmetingen of de aanschaf van nieuwe machines. Raadpleeg de nationale regelgeving voor meer informatie, zoals de frequentie van de tests.
Opnieuw testen
Tests worden meestal jaarlijks herhaald als er bij een werknemer een verandering in de gehoordrempel zichtbaar is in vergelijking met de baseline. Raadpleeg de nationale regelgeving voor meer informatie.
-
Waar worden de tests uitgevoerd?
Tests worden uitgevoerd in een audiometrische cabine of kamer die voldoet aan de voorgeschreven criteria. Raadpleeg een audioloog, bedrijfsgeneeskundig verpleegkundige of andere bevoegde instantie.
Hebt u hieraan gedacht?
Antwoorden op veelgestelde vragen
-
Wanneer zijn gehoortests verplicht?
Als de dagelijkse of wekelijkse blootstelling aan lawaai van een werknemer de grens van 85 dB(A) bereikt
-
Wanneer moet het baseline audiogram worden afgenomen?
Als de blootstelling aan lawaai van de werknemer de bovenste actiewaarde voor blootstelling overschrijdt, en preventief audiometrisch onderzoek moet ter beschikking staan van werknemers die worden blootgesteld aan lawaai dat de onderste actiewaarde voor blootstelling overschrijdt.
-
Hoe vaak moeten gehoortests worden uitgevoerd?
In het algemeen eenmaal per jaar, maar raadpleeg nationale regelgeving voor meer informatie.
-
Kan de werknemer werken in lawaai voorafgaand aan de baseline test?
Ja, maar alleen als er gehoorbescherming wordt gedragen tijdens de blootstelling aan lawaai.
-
Kan de werknemer werken in lawaai voorafgaand aan de jaarlijkse test?
Ja.
-
Kan de werknemer de gehoortest laten afnemen in een externe instelling?
Ja, vooropgesteld dat deze over de kwalificaties beschikt om de metingen uit te voeren en de gegevens te interpreteren, en er geen kosten aan verbonden zijn voor de werknemer. De werkgever is verantwoordelijk voor het aanwijzen van een geschikte aanbieder.
-
Ik heb een werknemer met een gehoorapparaat. Is een test mogelijk?
Ja, maar de gehoortest moet worden afgenomen zonder gehoorapparaat. Laat de werknemer zo nodig testen door een audioloog.
-
Ik heb een werknemer die ernstige tinnitus heeft. Is een gehoortest toch mogelijk?
Ja, maar tinnitus (oorsuizen) kan het moeilijker maken om geldige drempelwaarden te verkrijgen. Als de resultaten inconsistent zijn, kan de werknemer de testtoon mogelijk slecht onderscheiden van het suizen in zijn of haar oren. U kunt de werknemer doorverwijzen naar een audioloog om geldige testresultaten te verkrijgen.
-
Mijn werknemers spreken geen Nederlands. Hoe kunnen ze worden getest?
U kunt een tolk het doel van de test en de instructies laten uitleggen. Met sommige audiometers is het mogelijk om de werknemer de instructies te geven via de oortelefoons en de gewenste taal in te stellen.
-
Is het nodig om voor de test met een otoscoop in de oren te kijken?
Een visuele inspectie van de gehoorgang kan nuttige informatie opleveren over de gezondheid van het oor en of wel of niet een test moet worden uitgevoerd.
Informatiebronnen voor audiometrische tests
-
LET OP: Deze informatie is gebaseerd op geselecteerde actuele nationale vereisten. Andere nationale of lokale vereisten kunnen verschillen. Raadpleeg altijd de gebruikersinstructies en houd u aan de nationale regelgeving. Deze website geeft een overzicht van algemene informatie en mag niet derhalve de enige basis zijn voor specifieke beslissingen. Het lezen van deze informatie is geen waarborg voor expertise op het gebied van veiligheid en gezondheid. De informatie is actueel op de datum van publicatie en eisen kunnen in de toekomst veranderen. U mag niet alleen op deze informatie vertrouwen, want bij de inhoud horen meestal ook aanvullende en/of verhelderende gegevens. Alle toepasselijke nationale wet- en regelgeving moet worden opgevolgd.
Neem contact op met uw lokale 3M kantoor voor meer informatie.
