Chronisch oedeem

Chronisch oedeem is een aandoening die wordt gekenmerkt als een abnormale zwelling die langer dan drie maanden aanhoudt en niet s'nachts of met hoogleggen van het aangedane lichaamsdeel volledig verdwijnt. De zwelling wordt veroorzaakt als gevolg van ophoping van lymfevloeistof in de weefsels net onder de huid (interstitium). Het oedeem wordt meestal gezien in de enkels, voeten, benen, armen en handen, maar ook in het gezicht, nek, romp en genitaliën kan oedeem optreden. Het veroorzaakt pijn en ongemak, heeft invloed op de mobiliteit en het uiterlijk, en kan een negatieve invloed hebben op de geestelijke gezondheid van patiënten met verlies van kwaliteit van leven als gevolg.

De vier componenten van complexe decongestieve therapie

Complexe decongestieve therapie, welke wordt gezien als de gouden standaard, is een combinatie van diverse behandelingen van lymfoedeem. Dit wordt ook wel complete decongestieve therapie genoemd en wordt afgekort tot CDT.

Huidverzorging

Als het grootste orgaan van het menselijk lichaam is de huid gevoelig voor meerdere bedreigingen. Door de huid dagelijks te hydrateren, wordt het risico op complicaties zoals huidletsels verkleind.
Manuele lymfedrainage

Een voorzichtige, niet-invasieve manuele massagetechniek die de natuurlijke drainage van het lymfevocht stimuleert. Lymfedrainage is onderdeel van de behandeling om de zwelling te verminderen en wordt uitgevoerd door een lymfoedeem therapeut. Een eenvoudige vorm van deze massage kan ook thuis door de patiënt worden uitgevoerd.
Compressietherapie

Compressiezwachtels zijn een hoeksteen van complete decongestieve therapie voor lymfoedeem. Het is van cruciaal belang om het volume te verminderen zodat de patiënt compressiekleding kan gaan dragen.
Beweging

Lichaamsbeweging is essentieel voor de algehele en lymfatische gezondheid, evenals voor het mentale welzijn.

Complicaties in verband met chronisch oedeem

Chronisch oedeem is een progressieve aandoening. Het oedeem begint zacht en in de vorm van putjes en vermindert meestal door omhoog leggen
- Als de aandoening niet wordt behandeld, verdwijnt het putje bij indrukken niet meer
- Omhoog leggen vermindert de symptomen niet
- De weefsels worden in de loop der tijd harder en fibrotisch
Putjes versus niet-putjesoedeem
- Het verschil tussen putjesoedeem en niet-putjesoedeem wordt aangetoond door druk uit te oefenen op de gezwollen plaats door de huid met een vinger in te drukken. Als daardoor een kuiltje ontstaat die enige tijd aanhoudt nadat geen druk meer wordt uitgeoefend, wordt dit putjesoedeem (of pitting oedeem) genoemd. Bij niet-putjesoedeem verdwijnt het kuiltje weer na het indrukken van de huid. Dit soort oedeem komt meer voor in de armen en benen.

Wat is de ideale compressie
- Bestaat uit niet-elastische en elastische componenten
- Comfortabel, d.w.z. leidt tot een goede, anatomische pasvorm
- Biedt volledige functionaliteit en beweging
- Comfortabel in rust
- Eenvoudig aan te trekken en past zich aan verschillende afmetingen en vormen van ledematen aan
- Niet-allergeen en duurzaam

Complicaties in verband met oedeem

Als niet-putjesoedeem niet wordt behandeld, kunnen vele verschillende complicaties ontstaan. Wanneer de huid door de zwelling wordt uitgerekt, kan deze droog worden en barsten en daardoor infectiegevoelig worden. In de loop der tijd kan de zwelling ook permanente littekens in het diepe weefsel onder de aangetaste plaats vormen, waardoor het hard en fibrotisch wordt. Bovendien kan het leiden tot een slechte bloedsomloop en het risico op ulceratie vergroten.

Jeroens verhaal

Mijn naam is Jeroen en ik werd geboren met primair lymfoedeem in mijn linkerbeen. Daarna verspreidde het zich in mijn hele lichaam. Alle artsen die ik heb geraadpleegd, vertellen mij dat ik vele dingen niet meer kan doen. Maar ik ben vastbesloten om hen het tegendeel te bewijzen door middel van bodybuilding en versterking van mijn fysieke kracht. Doordat ik mijn verhaal op sociale media heb gedeeld, ben ik in contact gekomen met veel andere patiënten die dachten dat het niet mogelijk zou zijn om te doen wat ze graag deden. Sinds ik met bodybuilding ben begonnen, kan ik echter gemakkelijker met mijn lymfoedeem omgaan en die onder controle houden.

Vind me op Instagram @jauwerx

Voorbeelden van complicaties in verband met onbehandeld oedeem

Cellulitis

Acute ontsteking van de huid en subcutane weefsels.
Intertrigo/maceratie

Intertrigo: inflammatoire dermatose op plaatsen waar langdurig huid-op-huid contact is, waarbij vocht, warmte, wrijving of frictie en infectie een rol kunnen spelen.
Maceratie: verweking van de huid en weefsels met name bij langdurige blootstelling aan vocht.
Veneuze beenulcera

Beenulcera die door veneuze problemen worden veroorzaakt, worden veneuze (varicosa of stasis) ulcera genoemd. Deze ontwikkelen zich meestal aan de binnenkant van het been, net boven de enkel.
Fissuren

Langwerpige spleet, breuk of scheur van het weefsel.
Folliculitis

Pustels rondom de haarschacht.
Cutane schimmelinfecties

Niet-invasieve infecties van huid, haar of nagels.
Fibrosis

Overmatig verhard weefsel.
Atrophie blanche

Deze leasies zijn kwetsbare, gladde, ivoorwitte plaques die verband houden met veranderingen in het dunne zachte weefsel.
Lymforroe

Eiwitrijk lymfevocht dringt door de huid heen
Papillomatose

Wratachtige papilloma ontwikkelen zich meestal op de voet, waardoor de huid een 'geplaveide' uitstraling krijgt.
Decubitus

Een gelokaliseerde beschadiging van de huid en/of onderliggend weefsel, meestal ter hoogte van een botuitsteeksel, als gevolg van druk, of druk in samenhang met schuifkracht.